چگونه در نماز حضور قلب داشته باشیم؟

چگونه در نماز حضور قلب داشته باشیم؟

حضور قلب در نماز عواملی دارد که به مهم ترین آنها اشاره میکنیم:

1ـ اهمیت دادن به نماز. کسانی که نماز را سرسری می گیرند و نسبت به آن بی توجه هستند و به اهمیت نماز توجهی ندارند، حضور قلب نخواهند داشت. بر عکس کسانی که به نماز اهمیت می دهند و برای آن سرمایه گذاری می کنند و آن را ستون دین می دانند و وقت و فرصت بیشتری را صرف نماز می کنند، حضور قلب بیشتری خواهند داشت.
عارف بزرگ میرزا جوا آقا ملکی تبریزی (ره) میگوید: حضور قلب سببش همّت آدمی است، زیرا قلب تابع همّت بوده و اگر همّت نماز باشد،قلبت هم نزد نماز حاضر خواهد بود و اگر همتت در پی چیز دیگریبوده است، قلبت هم غافل از نماز و نزد آن چیز خواهد بود، چون خداوند برای هیچ کس دو قلب قرار نداده است و برای احضار قلب در نماز جز این که همتت را متوجه نماز سازی راه دیگری نیست.
2ـ احساس و درک عظمت و بزرگی خدا.

درک عظمت و بزرگی هر کسی بستگی به مقدار شناخت و معرفت به او دارد. هر مقدار این شناخت بیشتر شود،بزرگی و عظمت او بیشتر جلوه گر خواهد شد. اگر کسی به عظمت و بزرگی خدا پی ببرد، طبعاً خضوع و خشوع بیشتری در پرستش و عبادت خواهد داشت.ابان بن تغلب میگوید: به امام صادق(ع) گفتم: علی بن الحسین(ع) را دیدم وقتی که به نماز می ایستاد،رنگ به رنگ می شد. فرمود: اری او خدایی را که در برابرش ایستاده بود، کاملاً می شناخت. 

امیرالمؤمنین(ع) در وصف عارفان و خدا پرستان واقعی فرمود: عظم الخالق فی أنفسهم فصغر ما دونه فی أعینهم؛آنان خدا را به عظمت و بزرگت شناخته اند. بنابراین هر چه غیر او است، در نظرشان کوچک جلوه میکند.

3ـ جلوگیری از هرزگی قوة خیال:

یکی از بزرگترین عوامل حواس پرتی در نماز، هرزگی و پراکندگی قوة خیال است. اگر قبل از نماز چند دقیقه ای به وسیلة ذکر خدا و مناجات و خواندن نمازهای مستحبی و تلاوت قرآن، خود را آمادة نماز کنیم،ذهن از حواس پرتی و پراکندگی و از توجه به کثرت، به سوی وحدت منعطف می شود،در نتیجه در نماز فکر انسان به این طرف و آن طرف متوجه نمی شود. کسی که قبل از نماز با دیگری بگو مگو و بحث داشته یا خوشحال یا ناراحت شده، اگر فوراً وارد نماز شود، نمازش تحت تأثیر آن افکار خواهد بود و حضور قلب نخواهد داشت.

4ـ توجه به معانی الفاظ نماز و تفکر و در افعال نماز مانند رکوع و سجود و این که نمازگزار بداند چه میگوید و چه میکند.

5ـ طول دادن و با تأنی خواندن نماز: اگر کسی رکوع و سجود را مقداری طولانی کند و با حال خوشی اذکار و سجود را بگوید، در حضور قلب مؤثر خواهد بود.

6ـ ترک گناه یکی از مهم ترین عوامل توفیق در حضور قلب در نماز است. کسی که اهل معصیت وگناه باشد، توفیق بازیابی به درگاه خدا نمی یابد.

7ـ حالت خاصی در نماز که بیانگر خضوع است، در خشوع که حالت قلبی است، تأثیر می گذارد.

8ـ بعضی از آداب نماز مانند سر وقت خواندن و مواظبت بر وقت نماز و به حالت کسالت داخل نماز نشدنو ...درنماز موثر است